TÜRK [İng. Turk]:
TÜRK [İng. Turk]:
(Sosiologiya Sözlüğü) :
Asya'nın Doğu ucunda Doğu Avrupa'ya kadar uzanan çeşitli bögelerde yaşayan ırkî ve kavmî bakımlardan tamamına yakını çok mütecanis topluluk. Bu topluluktan olan kimse. Türkiye Cumhiriyeti vatandaşı olan fertler. Türk milletinin mensupları. (Bkz. Millet) Asya ve Doğu Avrupa'da yaşayan Türkçenin çeşitli lehçelerini konuşan soy ve kültürden oan kimse Türk kültürünü yaşayan insanlar. (Bkz. Kültür) Sadece Türkçe konuşan halk değil.. Sadece aynı coğrafyayı (Türkiyeli), paylaşmayı yeterli görmeyen, Türk Kültürünü paylaşan ona mensup olma şuuruna sahip olan kimsenin sıfatı.. Anadolu ve Rumeli'nin müslüman ahalisi.. Milli Mücadelenin hareket noktası.Gönlü yüce, ağır başlı efendi, hoş gürülü, kindar olmayan, harpte esire iyi muamele eden, misafirperver, mert, kuvvetli,yiğit ve Müslüman. Farklılıkları reddetmeyen, onların üzeinde Tevhid arayan, köklü bir kültüre mensup kişi. Hz. Peygamberin hadislerinde övülen bir kavim. Arapça trafgir bazı kaynaklarara göre etrak, kaba, köylü, Farsçada güzel.Özü-sözü doğru ve güvenilir, seref ve haysiyetine düşkün. Cesur ve fedakâr, gözü tok. Sadece bir kavmin, (ırkın değil), çok daha geniş anlamlı mensubu olduğumuz millitin adı. Demokrasiye yatkın, dayanışmacı, teşkilâtçı, hürriyet ve istiklâlsiz yaşayamayan, Devleti baba olarak gören, ilimle dini bütünleştirebilen. Türk adı ne eski tarih kaynaklarından gümümüze bir çok belgede, eserde yeralmaktadır. A. Wabery'e göre (1789) "Türk kelimesi" türemek'ten çıkmıştır. J. Deny (1939) de bu fikirdedir. Z. Gökalp (1923) bu adı türeli (kanun ve nizam sahibi) diye açıklamıştır. W. Bartholt (1927) un düşüncesi de buna yakındır. Kelimenin Törük, Türük, Türk şeklinde gelişmesini mümkün görmeyen ve bir kabile adı da olmadığını belirten G. Doerfer (1965 e göre Orhan Kitabesindeki "Türk" tabiri daha ziyade "devletin esas halkını teşkil eden millet" (Statsvolk) mânâsına gelmektedir. Fakat "Türk" sözünün cins ismi olarak güç-kuvvet (sıfat hali ile; güçlü-kuvveli) mânâsını taşıdğı 1911'de neşredilen eski bir Türkçe vesikadan anlaşılmıştır. Burada geçen "Türk" kelimesinin millet adı "Türk" sözü ile aynı olduğu Le Coq tarafından ileri sürülmüş 81912) ve Gök Türk kitabesini ilk çözüm v. Thomsen tarafından da kaul edilen (1927) kesinlik kazanmışır."Türk" kelimesini Trk Devletinin resmi adı olarak ilk kullanan Gök Türk İmparatorluğudur. İkinci defa kullanan Gök Türk İmparatorluğudur. İkinci defa kullanan ise, Türkye Cumhuriyeti'dir. Türk adı belli bir topluluğa ait dar ve etnik bir sıfat olmayıp siyasî, kültürel ve geniş kapsamlı bir kavramdır. Gök Türk Hakanlığı'nın kuruluşundan itibaren önce bir devletin, daha sonra bu imparatorluğu bağlı, kendi özel devletin, daha sonra bu imparatorluğa bağlı, kendi özel isimleri ile daha anılan diğer Türklerin de ortak adı olmuştur. Zamanla Türk syuna mensup bütün toplulukları kapsayan millî bir ad seviyesini yükselmiştir. Nitekim, 1917 Sovyets miliyetler politikasının ayırdedici, bölücü ve Türk kimliğini devre dışıbıraktırıcı garetlerine rağmen, Azeri Türkleri, Kazak, Özbek, Kırgız, Tatar ve Doğu türkistan Türkleri-Çin baskılarına rağmen-ortak millî kimliklerini Türk olduğunu farketmişlerdir.Türkismi bugünkü Türk devlet ve toplulukları ile aksaba toplulukları da içine alacak şekilde kabul gören bir anlama kavuşmuş bulunmaktadır. Bu çerçevede meselâ Balkanlarda olduğu gibi Türk ve Müslüman iç içe bir anlam da kazanmış, Müslüman deyince Türk, Türk deyince de Müslaman anlaşılır olmuştur."Türk", Jön Türklerin çeşitli ülkelerde çıkardıkları yayın organlarından birisidir. 5 Kasım 1903'de ilk sayısı Kahire'de çıkmış ve Yusuf Akçura'nın meşhur "Üç Tarz-ı Siyaset" makalesi burada yayınlanmıştır. (Bkz. Akçura, Y.)M. K. ATATÜRK "Ne Mutlu Türküm Diyene" ifadesiyle kültür milliyetçiliğinden örnekler vermiş ve Türk'u bugnkü kabul gören anlamda kültürel bir mensubuiyet şuuru içinde düşünmüştür. "Türk Milliyetinin temeli kültürdür" sözü ona aittir.Türkler Orta Asya'dan Batıya ve Dünyanın her tarafına dalga dalga yayılan ve devlet kurma geleneği ile tarihin gidişine yön vermişlerdir. Türkleri şu başlıklar altında düşünebiliriz. I. Türkiye Cumhuriyeti Türkleri, 2. Batı Türkistan Türkleri, 3. Doğu Türkleri, 6. Kuzey Türkleri, 7. Avrupa Türkleri vb..Türk aksağı, Türk eyeri, Türk kahvesi, Türk mavisi (firûze, türkuaz), türk mutfağı, Türk geleneksel sanatları ve mimarisi, Türk askeri, misafir perverliği beynelmilel bir üne kavuşmuştur. 8Türk Ansiklopedisi, C. 32, 1982, Ögel, B., 1988, Kafesoğlu, İ., 1983, Erol, A., 1992, Doğan, M., 1982, Aksakal, K., Erüz, S., 1984, Uykucu, E., 1974, Erkal, M. E., 1994)